Podstawowe zasady dotyczące utrzymania psa oraz obowiązki, jakie musi spełnić jego właściciel.
Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą.
Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.
Właściwe warunki
Zgodnie z art. 9 ustawy o ochronie zwierząt, każdy właściciel psa powinien zapewnić mu odpowiednie warunki. Pomieszczenia powinny być odpowiednio dostosowane, chronić psy przed zimnem, upałem, opadami atmosferycznymi. Pies powinien mieć dostęp do światła dziennego oraz swobodę. Właściciel musi także zapewnić mu karmę oraz stały dostęp do wody. Należy pamiętać również, że nie można trzymać zwierząt na uwięzi dłużej niż 12 godzin albo w sposób powodujący cierpienie, uwięź, na której trzymane będzie zwierzę, nie może być krótsza niż 3 metry, zabronione jest również tzw. kopiowanie, czyli przycinanie psom ogonów i uszu dla celów estetycznych.
Obowiązkowe szczepienia ochronne
Każdy właściciel czworonoga powinien pamiętać o obowiązkowych szczepieniach ochronnych. Prawo nakłada na właściciela psa obowiązek szczepienia przeciwko wściekliźnie. Wścieklizna jest to ostra choroba wirusowa, przebiegająca z objawami zapalenia mózgu i rdzenia, prowadząca nieuchronnie do śmierci. Choroba przenoszona jest na człowieka wraz ze śliną chorego na wściekliznę zwierzęcia. Kontakt z chorym zwierzęciem grozi zawsze poważnymi konsekwencjami.
Szczepienie należy powtarzać każdego roku.
Odpowiednie pilnowanie swoich czworonogów
Właściciel czworonoga ma obowiązek należycie kontrolować swojego psa udając się z nim w miejsca ogólnodostępne. Obowiązek szczególnej ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia nakłada bowiem na właściciela art. 77 kodeksu wykroczeń:
Art. 77. Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany.
Dla przyjęcia odpowiedzialności za to wykroczenie obojętne pozostaje czy posiadacz psa nie zachował należytej ostrożności z winy umyślnej czy nieumyślnej.
Zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Lyski zwierzeta domowe mogą być wyprowadzane tylko pod opieką osoby zdolnej do panowania nad nimi. Psy należy prowadzić na smyczy, przy czym psy rasy uznanej za agresywną lub zagrażające otoczeniu muszą mieć założony kaganiec. Zwolnienie psa ze smyczy dozwolone jest tylko w terenach nie zagospodarowanych, poza miejscami przeznaczonymi do wspólnego użytkowania jak: chodniki, place, parki, zieleńce, place zabaw itp.
Kolejnym ważnym elementem, na który należy zwrócić uwagę jest wyprowadzanie psów do lasu. Bardzo częstą praktyką stosowana przez właścicieli psów jest puszczanie ich wolno po lesie. I tą kwestie regulują przepisy kodeksu wykroczeń a w szczególności art. 166.
Art. 166. Kto w lesie puszcza luzem psa, poza czynnościami związanymi z polowaniem, podlega karze grzywny albo nagany.
Należy w tym wypadku podkreślić sprawę związaną z dziką zwierzyną łowną a w szczególności dziki - lochę z młodymi. Niewłaściwe wyprowadzanie psa w lesie, może zakończyć się atakiem ze strony lochy, na psa a nawet na jego właściciela, co może zakończyć się znacznymi obrażeniami ciała człowieka i zwierzęcia domowego.
Kary za znęcanie się nad zwierzętami:
Zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt:
art. 35. 1. Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów art. 6 ust. 1, art. 33 lub art. 34 ust. 1-4
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
1a. Tej samej karze podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.
2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 1a działa ze szczególnym okrucieństwem
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
3. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, 1a lub 2 sąd orzeka przepadek zwierzęcia, jeżeli sprawca jest jego właścicielem.
3a. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1 lub 1a sąd może orzec, a w razie skazania za przestępstwo określone w ust. 2 sąd orzeka tytułem środka karnego zakaz posiadania zwierząt od roku do lat 10; zakaz orzeka się w latach.
4. (11) W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, 1a lub 2, sąd może orzec wobec sprawcy zakaz wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej działalności lub wykonywania czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, a także może orzec przepadek narzędzi lub przedmiotów służących do popełnienia przestępstwa oraz przedmiotów pochodzących z przestępstwa.
5. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, 1a lub 2, sąd może orzec nawiązkę w wysokości od 500 zł do 100.000 zł na cel związany z ochroną zwierząt, wskazany przez sąd.
Szczególne warunki dla ras psów uznawanych za agresywne
Do ras agresywnych należą:
- amerykański pit bull terrier,
- pies z Majorki (Perro de Presa Mallorquin),
- buldog amerykański,
- dog argentyński,
- pies kanaryjski (Perro de Presa Canario),
- tosa inu,
- rottweiler,
- akbash dog,
- anatolian karabash,
- aoskiewski stróżujący,
- owczarek kaukaski.
Prowadzenie hodowli lub utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną wymaga zezwolenia wydanego przez wójta właściwego ze względu na planowane miejsce prowadzenia hodowli lub utrzymywania psa na wniosek osoby zamierzającej prowadzić taką hodowlę lub utrzymywać takiego psa.
Zezwolenia nie wydaje się, a wydane cofa się, jeżeli pies będzie lub jest utrzymywany w warunkach i w sposób, które stanowią zagrożenie dla ludzi lub zwierząt.